Her ne kadar ülkenin tüm bölgelerinde ve her şehrinde geçerli olmasa da İtalya demek aperitivo demek gibi geliyor bana.. Bu kanıya, senelerdir sıkı bir trafikle Milano seyahatleri yaptığım ve bu seyahatlerde aperitivo vakitlerini kaçırmıyor oluşum nedeniyle varmışımdır mutlaka.. Kendilerini minik minik akşam yemeğine hazırlamayı seven kuzeylilerin bu yemek öncesi keyfini, yeme sınırlarının genişliğini ve en basit yemeği dahi bir seremoniye çevirebiliyor olmalarını her zaman çok sevdim, seviyorum..
Kuzey İtalya, özellikle de Milano bu anlamda bir cennet ve hemen hemen mekanların büyük bir kısmında akşam yemeğini aratmayacak aperitivo vakitleri yaşanabiliyor.. Saat 18:00 sularında bar, kafe ve enoteca'larda (şarap kavı geniş olan mekanlar) bu vakit başlıyor ve mekanların bar ya da masalarının üzeri çeşit çeşit atıştırmalıklarla donatılıyor.. Speckler, prosciuttolar, Milanese salamları, peynir çeşitleri, kokteyl zeytinler, havuç dilimleri, karışık ızgara sebzeler, reçeller, hamur işleri.... Size yalnızca içeceğinizi sipariş etmek kalıyor ve zaten ödeme yaptığınız yegane şey de içecekleriniz oluyor.
Kuzey şehirlerinden uzaklaştıkça durum tam olarak böyle ilerlemiyor, ama karşımıza iyi örnekler de çıkmıyor değil.. Özellikle güneyin sahil kasabalarında aperitivo vakti vazgeçilmez bir duruma dönüşüveriyor... Peki Puglia'da aperitivo durumu nasıl derseniz; dediğim gibi bir Milano havası ve organizasyonu beklemek kesinlikle doğru değil, ancak yine de hamur işlerinin pek lezzetli oluşu sayesinde bu vakti hakkı ile yerine getiren bir sürü mekan var kıyı ve vadi kasabalarında..
Ş A R A P
Puglia yerlileri yıllar içinde şarap üretiminde çok ciddi bir ilerleme kaydetmiş. Avustralya'nın toplam üretiminin neredeyse yarısını, Almanya'nın ise toplam şarap üretim miktarını Puglia'nın yerli halkı rahatlıkla üretebiliyormuş. Bu da aperitivo vaktinde şarabın oldukça favori bir içecek olması gibi bir sonuç doğuruyor elbette.. Geçmişte bu bölgede üretilen şaraplar pek de kaliteli bulunmadığından ya geliştirilmesi için kuzey bölgelerine sevk edilirmiş ya da vermut elde etmek için kullanılırlarmış. Günümüzdeyse durum hiç de öyle değil. Puglia'nın şarap üretimindeki standartları yeterince yükselmiş durumda ve oldukça kaliteli şaraplar üretiyorlar..
Deneyimlerimizden (daha çok sevgilinin) ve edindiğimiz bilgilerden yola çıkarak; kırmızı şarap severler için; koyu, rustik ve meyve aromalı Primitivo di Manduria ve Gioia di Colle bölgenin en ünlü ve tavsiye edilen şarapları diyebilirim. Bu iki şarabı övgü ile bahsettikleri primitivo üzümünden elde ediyorlar. Salice Salentino şaraplarıysa yine sevilen kırmızı şaraplardan biri diğeri ve –söylenenler doğruysa ki doğru gibi duruyor- yalnızca Puglia bölgesinde yetişen negroamaro üzümünden elde ediliyor..
Ancak şu var ki ben bir beyaz şarapçıyım. İleride bu değişir mi bilemiyorum ama eğer ortam gereği kırmızı şarap içmem gerekirse onu da mutlaka soğuk içmek isterim.. Kırmızı şarabı soğutmanın bir hakaret kabul edildiği İtalya'da bu şarabı hakkıyla içemediğimden, iyi soğumuş beyaz şarap benim her daim tercihim oluyor. Bu yüzden de size Puglia bölgesine dair keyifli birkaç beyaz şarap tavsiyesi (özellikle de aromalı şarapları seviyorsanız) verebilir durumdayım. Örneğin; kokusu ile pek ünlü minutolo üzümlerinden yapılmış beyaz şarapları ve restoranlarda deniz ürünleriyle içilmesi önerilen Fiano d'Avellino şaraplarını ben bayağı sevdim diyebilirim.. Fiano d'Avellino için, seyahat sonrası da mutlaka satın almamız tavsiye edilmişti, zira hem lezzetli hem de saklama süresi diğer şaraplara göre çok daha uzun olurmuş. Bir de Salento bölgesinde malvasia üzüm ailesinden Malvasia Bianca şaraplarını da denemenizi kesinlikle tavsiye ederim. Müthiş güzeldi..
Bu arada beyaz şarap atın alırken, üretimi oldukça yaygın olduğundan aldığınız şarabın köpüklü olup olmadığına da dikkat etmek gerekiyor. Ben pek körüklü şarap seven biri değilim (proseccoyu bu yorumun dışında tutuyorum kesinlikle), ama siz seviyorsanız öncelikle Itria Vadisi köylerinden Locorotondo'da bu şarabı denemenizi önerebilirim.. Ayrıca, iyi soğutulmuş bir Locorotondo köpüklü şarabıyla gün batımı keyfi yapmak kesinlikle bu köy için verilecek en en en keyifli tavsiye olabilir! Kendi açımdan yorumlarsam; insan o ambiyans içinde köpüklü şarabı bile sevebiliyor derim rahatlıkla.. Ve elbette her fırsatta house wine denilen sofra şaraplarını da denemeye devam ettik biz.. Özellikle de lokal restoranlarda...
NOT: Tadım yapmak ve şarap üreticilerini gezmek isteyenler için; vinidipuglia.com ve movimentoturismovino.it adresleri yardımcı olabilir diye düşünüyorum. Ya da Enoteca denen şarap kavı geniş barlardan damak keyfinize göre tadım ve alım yapabilirsiniz.
K O K T E Y L
Puglia'da aperitivo vakitlerinde içecek olarak yalnızca şarap tüketilmiyor elbette.. İtalya'nın güneyine indikçe tercih edilen içecekler renklenir desem yeri var, zira kavuniçi rengine bayıldığımız ve ülkede en popüler alkollü içecek sayılan spritz burada da bolca tüketiliyor. (İçinde Aperol Spritzer, Campari veya Aperol olan ve portakal sayesinde iyice lezzetlenen Spritz hafif sert/acımtrak ama keyifli ve fresh bir seçenek yaz ayları için.. Ayrıca proseccolusu da pek sevilesi.)
Plajlarda çoğunlukla vegan beslenme dostu olarak hazırlanmış, aperitivo menüleri bulmak mümkün oluyor. İyi ellerden çıkmış Prosecco, Mojito, Spritz, Negroni ya da plajlarda çok tercih edilen Campari ve soda ikilisini bu menüler beraberinde tercih edebiliyorsunuz..
Bu arada seyahat boyunca insanların elinde sık sık hem aperitivo vakti hem de yemek öncesi prosecco gördüğümüzü düşünürken, bir gün tesadüfen kendisinin yine bir köpüklü şarap olan ve Puglia'da özellikle yemek öncesi restoranlarda servis edilen spumante olduğunu öğrendik.. Spumante için; prosecco seven bunu mutlaka sevecektir diyebilirim.
B İ R A
Yaz, plaj ve bira enteresan ve vazgeçilmez bir üçlü.. Aslında benim için pekala birasız bir plaj günü de olabiliyorken sevgili için bu pek mümkün olmuyor, zira onun için plajlarda buz gibi soğutulmuş bir bira içmek gibisi hakikaten yok..
Birra Moretti'yi İtalya seyahati yapan ve bira sevenler mutlaka hatırlayacaktır. Moretti'nin "Alla Pugliese" versiyonu hakikaten farklı bir bira deneyimi sundu bize, bayıldık! (evet, ben de!) Seyahatin başında Puglia'nın lokal birası olduğunu sandığımız, fakat sonradan yıllardır ticaret yaptığım Kuzey İtalya'nın Biella şehrinin birası olduğunu öğrendigimiz Menabrea'yı da her gördüğümüzde içtik diyebilirim. Özellikle de vadi köylerinde bu iki biraya ulaşmak çok kolay oldu bizim için..
Bir de şunu eklemeliyim: Lecce şehri bar anlamında çok çok keyifli örneklere sahipti. Ayaküzeri birkaç Irish Bar deneyimleme şansı bulduk seyahat boyunca ve bu denemelerde şaşırtıcı bir bira denemesi yaptık. Hem de Puglia'dan değil, Belçika semalarından.. İsmi, Brugge ZOT ve bira seviyorsanız notlarınızda bulunmaya değer..
P E Y N İ R ve Ş A R K Ü T E R İ
Aperitivo dendiğinde peynir ve şarküteri çeşitleri de önemli bir konu haline geliyor haliyle.. Bölgede gelişmiş hayvancılığa bağlı olarak çok çeşitli yerel peynir üretimi yapılıyor. Bu üretilen peynirler içindeki en büyük lezzet; taze inek sütü ile hazırlanan ve yine tazecikken tüketilmesi uygun görülen burrata. Puglia'da burratayı stracciatella formunda yemenizi öneririm. Kuzeyde Buffalo Mozzarella olarak tükettiğimiz peynirin Puglia versiyonundaki iç kreması hakikaten benzersiz bir lezzette..
Bunun dışında koyun sütünden yapılan mevsimlik ricotto (koyun peyniri olmasına rağmen kesinlikle kokmuyor ve hamur işlerinde bahsettiğim panzerotti içine aşırı yakışıyor), sert peynirleri canestrato (parmesan tipinde ve makarnalar üzerine rendelemek için kullanıyorlar), cacioricotta, fallone di gravina ve caciofiore de tadılması gereken diğer lezzetli peynirler...
Şarküteri olarak vadi köylerinde salam çeşitleri, ama özellikle pancetta pastırmasını çok sevdik biz. Yine de en çok da sosis ile karşılaştığımızı söyleyebilirim. Biz sosisçi bir çift değiliz, ama sosis konusunda iddialı olduklarına bu kadar sık karşımıza çıkıyor oluşundan ikna olduk.. Cervellata, Salsiccia di Lecce Zampitti ve Sanguinaccio di Lecce sosisleri bölgenin en ünlü sosis çeşitleri kabul ediliyor..
Speck, benim genel olarak İtalya'da tüketmeyi en sevdiğim şarküteri.. Puglia'da bulunan iyi dinlendirilmiş versiyonunu da es geçmedim elbette.. Hani derler ya, dilimde eriyor gibiydi...
Şarküteri olarak vadi köylerinde salam çeşitleri, ama özellikle pancetta pastırmasını çok sevdik biz. Yine de en çok da sosis ile karşılaştığımızı söyleyebilirim. Biz sosisçi bir çift değiliz, ama sosis konusunda iddialı olduklarına bu kadar sık karşımıza çıkıyor oluşundan ikna olduk.. Cervellata, Salsiccia di Lecce Zampitti ve Sanguinaccio di Lecce sosisleri bölgenin en ünlü sosis çeşitleri kabul ediliyor..
Speck, benim genel olarak İtalya'da tüketmeyi en sevdiğim şarküteri.. Puglia'da bulunan iyi dinlendirilmiş versiyonunu da es geçmedim elbette.. Hani derler ya, dilimde eriyor gibiydi...
Post 1: Puglia Seyahat Planları
Post 2: Itria Vadisi
Post 3: Polignana a Mare
Post 4: Puglia Lezzetleri Vol.1
Post 5: Puglia Lezzetleri Vol.2
Post 7: Puglia Restoran Önerileri
Post 8: Puglia - Salento Kıyıları ve Plajlar
Post 2: Itria Vadisi
Post 3: Polignana a Mare
Post 4: Puglia Lezzetleri Vol.1
Post 5: Puglia Lezzetleri Vol.2
Post 7: Puglia Restoran Önerileri
Post 8: Puglia - Salento Kıyıları ve Plajlar
Kaç senedir İtalya'da yaşıyorum. Bu kadar bilirmiş gibi anlatmaya cesaret edemem. Kaç gün kaldınız 3 gece 4 gün mü? Cüretten ötürü tebrikler
YanıtlaSilOkumaniz pek hos ! Bu yorumu yapacak vaktinize de, karanlik ve sevgisiz kalbinize de sevgiler...
SilPuglia tatili icin Italyanlara danisiyorum,onlarin bile bu kadar bilgisi yok.Inanilmaz bir kaynak olacak bizim icin.Daha önce Lizbon ve Sicilya seyahatlerinizden de çok faydalanmistik,emeginiz icin teşekkürler:)
SilBu yorumu yeni gördüm ve çok hoşuma gitti tahmin edersiniz ki.. Umarım gitme şansınız olmuş ve çok keyif almışsınızdır.. Sevgiler!
Sil